Gaz ziemny od lat stanowi jedno z najpopularniejszych źródeł ciepła w polskich domach. Zasilane nim kotły gazowe zapewniają komfortowe ogrzewanie oraz ciepłą wodę użytkową w milionach gospodarstw domowych. Jednak w związku z rosnącym naciskiem na ograniczenie emisji CO2 i walkę ze zmianami klimatycznymi, pojawiają się pytania: do kiedy będziemy mogli ogrzewać domy gazem? W tym artykule omówimy aktualne przepisy, prognozy oraz alternatywy dla gazu, a także jakie zmiany w zakresie ogrzewania mogą czekać nas w najbliższych latach.
Wprowadzenie do problematyki – Gaz jako źródło energii do ogrzewania domów
Gaz ziemny to jedno z najczęściej wykorzystywanych paliw do ogrzewania budynków. Jego popularność wynika z kilku istotnych zalet: jest stosunkowo tani, wygodny w użytkowaniu, a także zapewnia szybkie i efektywne ogrzewanie. Wiele osób korzysta z gazu do zasilania kotłów, pieców gazowych, a także do podgrzewania wody użytkowej.
Jednak w świetle rosnących obaw związanych z negatywnym wpływem paliw kopalnych na środowisko, w szczególności na zmiany klimatyczne, pojawia się pytanie: czy gaz pozostanie jednym z głównych źródeł ciepła w polskich domach w nadchodzących latach?
W odpowiedzi na to pytanie warto przyjrzeć się działaniom podejmowanym na poziomie krajowym i unijnym, które mogą wpłynąć na przyszłość gazu w sektorze ogrzewania.
Nowe regulacje dotyczące gazu w Polsce i Unii Europejskiej: Jakie zmiany nas czekają?
1. Zielona transformacja energetyczna – Cele Unii Europejskiej
Zgodnie z polityką Unii Europejskiej, jednym z głównych celów jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2030 roku o co najmniej 55% w porównaniu z poziomem z 1990 roku. To oznacza konieczność zmiany sposobu wytwarzania energii i paliw. Gaz ziemny, mimo że jest mniej szkodliwy niż węgiel czy ropa, również nie jest wolny od emisji CO2 i innych zanieczyszczeń. W ramach realizacji tzw. Europejskiego Zielonego Ładu unijne przepisy nakładają na państwa członkowskie obowiązek stopniowego odchodzenia od paliw kopalnych, w tym gazu, na rzecz bardziej ekologicznych źródeł energii.
2. Dyrektywa dotycząca efektywności energetycznej budynków
Zgodnie z dyrektywą UE w sprawie efektywności energetycznej budynków, od 2021 roku nowe budynki muszą spełniać wymogi dotyczące bardzo niskiego zużycia energii. Ponadto, w ciągu kilku najbliższych lat, w wielu krajach europejskich planowane są także zaostrzenia przepisów dotyczących ogrzewania w już istniejących budynkach. W szczególności chodzi o wymogi dotyczące modernizacji instalacji grzewczych w celu obniżenia emisji CO2, co może ograniczyć użycie gazu w domach. Oznacza to, że w perspektywie najbliższych dekad ogrzewanie gazowe może zostać zastąpione przez bardziej ekologiczne technologie, takie jak pompy ciepła czy ogrzewanie elektryczne.
Jakie przepisy w Polsce będą miały wpływ na możliwość ogrzewania domów gazem?
1. Zakaz sprzedaży nowych kotłów na węgiel i gaz
Polska w 2021 roku przystąpiła do „Polityki Energetycznej Polski do 2040 roku”, której celem jest m.in. stopniowe ograniczenie wykorzystania paliw kopalnych, w tym gazu. W ramach tej polityki, już teraz podejmowane są działania zmierzające do zakazu sprzedaży kotłów węglowych, a w perspektywie kilku lat może pojawić się podobny zakaz dla kotłów gazowych.
Również w ustawie o wspieraniu termomodernizacji budynków przewidziane są zmiany w systemie dopłat do inwestycji, które mają na celu promowanie ekologicznych rozwiązań w zakresie ogrzewania, takich jak pompy ciepła, panele fotowoltaiczne czy kotły na biomasę.
2. Rządowe plany ograniczenia emisji gazów cieplarnianych
Rząd polski, realizując cele polityki klimatycznej, planuje szereg działań mających na celu zmniejszenie emisji z sektora budownictwa. Ogrzewanie gazem, szczególnie w starszych budynkach, wiąże się z dużą emisją CO2. W związku z tym, pojawiają się plany dotowania modernizacji systemów grzewczych, w tym ich wymiany na bardziej ekologiczne rozwiązania. Jednym z takich działań może być stopniowe ograniczanie możliwości podłączania nowych budynków do sieci gazowej.
Kiedy gaz ziemny zostanie wyeliminowany z rynku ogrzewania?
W Polsce wciąż nie ma jednoznacznej daty, do której będzie możliwe ogrzewanie domów gazem. Niemniej jednak, na podstawie obecnych przepisów unijnych oraz krajowych, możemy spodziewać się, że:
- Do 2030 roku ogrzewanie gazowe będzie jeszcze możliwe, ale w tym czasie wprowadzone zostaną rygorystyczne przepisy dotyczące efektywności energetycznej budynków, co wymusi modernizację instalacji grzewczych, w tym wymianę kotłów gazowych.
- Do 2040 roku przewiduje się dalsze ograniczenia w dostępności gazu dla nowych budynków, a także wzrost kosztów gazu, związany z koniecznością zakupu praw do emisji CO2, co sprawi, że ogrzewanie gazowe stanie się mniej opłacalne.
- Po 2040 roku możliwe jest, że ogrzewanie gazowe w domach stanie się nieopłacalne lub w ogóle niemożliwe do zastosowania w nowych inwestycjach, a starsze budynki będą musiały zainstalować alternatywne źródła energii.
Alternatywy dla gazu w ogrzewaniu domu – Co będzie w przyszłości?
1. Pompy ciepła
Pompy ciepła to jedno z najbardziej efektywnych i ekologicznych rozwiązań grzewczych. Zamiast palić gaz, wykorzystują one energię zgromadzoną w powietrzu, wodzie lub glebie. Dzięki temu są bardzo efektywne i generują znacznie mniejsze emisje niż tradycyjne kotły gazowe. Zgodnie z trendami w Unii Europejskiej, pompy ciepła zyskują na popularności, a w Polsce pojawiają się liczne programy wspierające ich instalację.
2. Ogrzewanie elektryczne
Choć w Polsce ogrzewanie elektryczne jest obecnie droższe niż gazowe, to jednak rozwój odnawialnych źródeł energii, jak panele fotowoltaiczne, może sprawić, że stanie się ono bardziej opłacalne w przyszłości.
3. Biomasowe kotły grzewcze
Kotły na biomasę to alternatywa dla gazu, która jest korzystna zarówno z punktu widzenia ochrony środowiska, jak i kosztów eksploatacji.
Podsumowanie
Obecnie gaz ziemny wciąż jest jednym z najpopularniejszych źródeł ogrzewania w polskich domach. Niemniej jednak, w najbliższych latach możemy spodziewać się znacznych zmian w tym zakresie. Choć brak jest jednoznacznej daty, do której będzie można korzystać z gazu, prognozy wskazują na stopniowe ograniczenie jego użycia do 2030-2040 roku. Unijna polityka klimatyczna, krajowe regulacje dotyczące efektywności energetycznej budynków oraz rosnące ceny gazu sprawiają, że w przyszłości coraz więcej osób będzie musiało szukać alternatyw dla gazu, takich jak pompy ciepła, biomasowe kotły grzewcze czy ogrzewanie elektryczne. Warto zatem już teraz zacząć myśleć o przyszłości swojego systemu grzewczego, aby uniknąć kosztownych zmian w przyszłości.
